Cyrus & Farnaz over 7 grenzen – Mark van Waes

De veertienjarige Cyrus vlucht in de periode 1980-1995 met zijn moeder uit Iran. Ze lopen gevaar omdat zijn vader in handen is van de Gardisten. De moeder van Cyrus vertelt:

‘Het hele volk kwam in opstand tegen de sjah, de vreselijke tiran die ons onderdrukte. Het waren niet alleen de Gardisten die tegen hem vochten. Met z’n allen hebben we de sjah weggejaagd. Maar hij was nog niet uit Iran verdwenen of de Revolutionaire Garde ging de baas spelen. We mochten niet meer doen wat we wilden. Niet meer zeggen wat we wilden. Niet meer denken wat we wilden.’

Cyrus en zijn moeder worden tijdens hun vlucht geholpen door ‘kameraden’: vrienden van zijn vader uit het verzet. De kameraden vormen een netwerk dat zich over heel Europa uitspreidt. Het helpen van helpen. Ze verlenen vluchtelingen kosteloos onderdak en regelen vervoer. Zo neemt een remmer van een goederentrein Cyrus en zijn moeder als verstekeling mee in de trein. Dat er zo’n netwerk bestaat, was voor mij nieuw. Ik wist wel van het bestaan van mensensmokkelaars en die komt Cyrus dan ook tegen. De remmer vertelt dat hij smokkelaars nooit moet vertrouwen. Maar hoe zit het met de eveneens veertienjarige Farnaz, die voor hen werkt?

Van Waes beschrijft de vlucht als een spannend en schrijnend avontuur, dat extra boeiend is omdat het gebaseerd is op ware gebeurtenissen. Van Waes interviewde hiervoor Iraanse en Syrische vluchtelingen.
Een vluchtreis levert de smokkelaars ongeveer 10.000 dollar op. Farnaz draagt daarvan een kwart (2000 dollar) bij zich. Ik mailde de auteur, dat dit 2500 dollar zou moeten zijn. Hij vertelde me dat niet alle vluchtelingen al hadden betaald. Farnaz wil 3000 dollar sparen voor een operatie voor haar moeder. Van de 2000 dollar die ze bij zich draagt houdt ze geld over. Dat leek mij niet te kloppen, maar de auteur liet weten dat ze al gespaard had op eerdere vluchtreizen. Ondanks deze onduidelijkheden, kan ik dit boek zeker aanraden om kinderen (en volwassenen) meer inzicht te geven in de ervaringen van vluchtelingen.

ISBN 9789082834321, Uitgeverij Rose Stories en Oxfam Novib